جستجو
برای جستجو متن مورد نظر وارد کنید و Enter بزنید برای بستن Esc بزنید.
پروتکل‌ها مجموعه خط مشی‌ها و قواعدی هستند که نحوه برقراری ارتباط دستگاه‌های مختلف را مشخص می‌کنند. سیستم‌های کامپیوتری و تجهیزات همراه از سخت‌افزار، سیستم‌عامل و نرم‌افزارهای مختلفی برای برقراری ارتباط با شبکه استفاده می‌کنند، بر همین اساس تمامی این مولفه‌ها باید بتوانند به زبانی قابل فهم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. تجهیزات هوشمندی که قابلیت اتصال به شبکه‌های محلی و اینترنت را دارند، باید برای تبادل اطلاعات با یکدیگر به تفاهم دوجانبه برسند.
به بیان دقیق‌تر، باید بر مبنای یک معماری ساخت‌یافته توانایی ارسال حجم مشخصی از اطلاعات را داشته باشند. اگر این‌گونه نباشد و تناسبی میان حجم ارسالی و دریافتی وجود نداشته باشد یک گره ممکن است فراتر از حد انتظار گره دیگر اطلاعات را ارسال کند که این مسئله باعث می‌شود تا پهنای باند شبکه بیهوده مصرف شده و فرایند انتقال اطلاعات به درستی انجام نشود. به‌طور مثال، یک گره ممکن است بسته‌های 128 بایتی ارسال کند، در حالی که گیرنده انتظار دریافت بسته‌های 256 بایتی را دارد. در این حالت نه تنها داده‌ها به شکل غیر منظم ارسال می‌شوند، بلکه برخی از بسته‌های اطلاعاتی نیز از دست می‌روند.
پروتکل در شبکه یعنی مجموعه قوانینی که دیتا را فرمت می‌دهد و پردازش می‌کند. این قوانین عبارتند از:
پروتکل‌های شبکه به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
به‌طور کلی، پروتکل‌های شبکه به سه دسته اصلی ارتباطی، مدیریتی و امنیتی زیر تقسیم می‌شوند.
پروتکل‌هایی هستند که وظیفه برقراری ارتباط میان دستگاه‌های مختلف شبکه را دارند و قادر به پشتیبانی از انواع مختلف استانداردهای مخابراتی آنالوگ و دیجیتال هستند. پروتکل‌های مذکور از تکنیک‌های مختلفی برای ارسال بسته‌های اطلاعاتی در شبکه‌های محلی و اینترنت استفاده می‌کنند.
این پروتکل‌ها کاربردی خاص دارند و بیشتر برای نظارت بر دستگاه‌های ارتباطی یا بهینه‌سازی عملکرد شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شوند. این پروتکل‌ها روی عملکرد تجهیزاتی مثل مسیریاب‌ها، سرورها و مودم‌ها تاثیرگذار هستند و همواره سعی می‌کنند بهترین مسیر انتقال را پیدا کنند. به‌طور مثال، در بحث سرورها، شرکت‌هایی مثل سیسکو و ا‌چ‌پی اقدام به تعریف و پیاده‌سازی پروتکل‌هایی کرده‌اند که به سرپرستان شبکه اجازه می‌دهند از راه دور به مدیریت دستگاه‌ها بپردازند.
خط‌مشی‌هایی هستند که برای محافظت از اطلاعات و رمزنگاری از آن‌ها استفاده می‌شوند و مانع از آن می‌شوند تا افراد غیر مجاز بتوانند به شبکه دسترسی پیدا کنند. به‌طور مثال، هنگامی که قصد راه‌اندازی یک شبکه بی‌سیم را دارید این الگوریتم‌ها و پروتکل‌های امنیتی هستند که اجازه نمی‌دهند افراد غیر مجاز به شبکه نفوذ کرده یا رمزعبورتان را به راحتی سرقت کنند.
در این قسمت به معرفی انواع پروتکل های شبکه می‌پردازیم.
Internet Protocol (IP): پروتکل لایه شبکه است که مسئولیت مسیریابی را به عهده دارد.
Internet Protocol Security (IPsec): برای رمزنگاری و احراز هویت اتصالات IP روی VPN استفاده می‌شود. از نظر فنی IPsec پروتکل نیست اما مجموعه‌ای از چند پروتکل است:
برای آشنایی بیشتر با پروتکل IPsec مقاله “پروتکل ipsec چیست و چه کاربردی دارد؟” را مطالعه کنید.
Internet Control Message Protocol (ICMP): خطاها را گزارش می‌دهد و آپدیت‌های وضعیت را فراهم می‌کند. مثلا اگر روتری نتواند بسته‌ای دریافت کند، یک پیغام ICMP به منبع بسته می‌فرستد.
Internet Group Management Protocol (IGMP): اتصالات یک به چند شبکه را تنظیم می‌کند. IGMP مالتی تسکینگ را تنظیم می‌کند یعنی چندین کامپیوتر می‌توانند بسته‌های دیتا را دریافت کنند.
TCP: پروتکل لایه انتقال است و از دریافت دیتا اطمینان حاصل می‌کند. TCP با IP کار می‌کند و اغلب در کنار هم استفاده می‌شوند: TCP/IP. هکرها از پروتکل‌های شبکه برای هک استفاده می‌کنند و بسیاری از این پروتکل‌ها در حملات DDoS به کار می‌روند. مثلا از شیوه عملکرد TCP در حمله SYN flood attack استفاده می‌کنند.
Hypertext Transfer Protocol (HTTP): پروتکل http چیست؟ http اساس کار اینترنت و تعامل کاربران است، برای انتقال دیتا بین دستگاه‌ها استفاده می‌شود، در لایه کاربرد – لایه 7 در مدل OSI کار می‌کند. لایه‌های پایین‌تر مدل OSI با سیستم عامل کامپیوتر کار می‌کنند نه برنامه‌ها.
http دیتا را در فرمتی قرار می‌دهد تا اپلیکیشن‌ها مثلا مرورگر بتواند مستقیم از آن استفاده کند. این پروتکل اینترنت چگونگی انتقال دیتا روی اینترنت و چگونگی پاسخ وب سرورها و مرورگرها به دستورات را مشخص می‌کند. در ابتدای URL ها و آدرس‌های وب کلمه http را مشاهده می‌کنید.
HTTPS (HTTP Secure): مشکل http این است که رمزگذاری نمی‌شود در نتیجه هر هکری می‌تواند جلوی آن را بگیرد و آن را بخواند. https این مشکل را با رمزگذاری پیام‌های http حل می‌کند.
TLS/SSL: پروتکل Transport Layer Security (TLS) پروتکلی است که https برای رمزگذاری استفاده می‌کند. TLS قبلا با نام Secure Sockets Layer (SSL) شناخته می‌شد.
User Datagram Protocol (UDP): در لایه انتقال کار می‌کند، از TCP سریع‌تر است اما کمتر قابل اطمینان است. UDP اغلب در سرویس‌هایی مثل ویدئو استریمینگ و گیمینگ به کار می‌رود، یعنی جایی که سرعت دریافت دیتا اهمیت دارد.
Secure Socket Shell (SSH): دسترسی امن به کامپیوترها را فراهم می‌کند حتی اگر آن کامپیوتر در شبکه ناامنی باشد. بیشتر برای ادیمن‌های شبکه پروتکل مفیدی است چون می‌توانند با آن از راه دور، سیستم‌های مختلفی را مدیریت کنند.
Teletype Network (Telnet): این پروتکل امکان برقراری ارتباط کاربر با دستگاه ریموت را می‌دهد. کاربر با استفاده از نرم افزار Telnet client به رابط کاربری command Line در دستگاه ریموت که برنامه Telnet server را اجرا می‌کند، دسترسی می‌یابد. این پروتکل، بیشتر توسط ادمین‌ها به منظور دسترسی و مدیریت دستگاه‌های ریموت استفاده می‌شود.
Short Message Service (SMS): این پروتکل ارتباطی، امکان ارسال و درسافت پیام در شبکه‌های تلفن همراه را فراهم می‌کند. این پیام‌ها پیام‌های متنی هستند . برای عکس یا ویدئو به Multimedia Messaging Service (MMS) نیاز داریم.
File Transfer Protocol (FTP): پروتکل استاندارد اینترنت برای انتقال فایل‌ها بین کامپیوترها در اینترنت است که از ارتباط TCO/IP استفاده می‌کند. FTP پروتکل کلاینت سروری است که وقتی کلاینت فایلی می‌خواهد، سرور لوکال یا ریموت، آن را برایش فراهم می‌کند.
File Transfer Access Method (FTAM): به عنوانFile Transfer Access and Management یا Electronic File Transfer Access Method (EFTAM)هم شناخته می‌شود. این پروتکل در لایه 7 کار می‌کند و روش‌های انتقال فایل بین کامپیوترهای شبکه شده را مشخص می‌کند. FTAM مشابه FTM و NFS – Network File System کار می‌کند.
Simple Mail Transfer Protocol (SMTP): برنامه‌ای است که برای ارسال ایمیل‌ها استفاده می‌شود. وقتی ایمیلی ارسال می‌شود، با استفاده از SMTP از یک سرور به سرور دیگر روی اینترنت منتقل می‌شود به عبارت ساده، ایمیل SMTP ایمیلی است که با استفاده از سرور SMTP ارسال می‌شود. این پروتکل پروتکل ارسال است درحالی که در سمت دیگر، پروتکل‌های POP (post office protocol) یا IMAP (internet message access protocol) هستند تا ایمیل‌ها را دریافت کنند.
Simple Network Management Protocol (SNMP): پروتکل لایه 7 است که برای مانیتورینگ و مدیریت دستگاه‌های شبکه (مثل روتر و سرور و پرینتر) در شبکه LAN و WAN استفاده می‌شود و پروتکل مدیریت پهنای باند شامل لود CPUو مصرف حافظه و وضعیت اینترفیس را به عهده دارد.
NetFlow: پروتکل NetFlow از SNMP قوی‌تر است چون مانیتورینگ جریان ترافیک IP را انجام می‌دهد و می‌داند ترافیک IP چطور و کجا در حرکت است. این پروتکل نقش مهمی در امنیت شبکه دارد.
Server Message Block (SMB): در لایه 7 کار می‌کند و دسترسی کاربر به منابع و فایل‌های موجود در سرور ریموت را فراهم می‌کند.
Network System (DNS): با وجود پروتکل DSN، به جای اینکه کاربران اینترنت و دستگاه‌های شبکه از آدرس‌های IP برای دسترسی به وب سایت‌ها استفاده کنند، می‌توانند از نام های هاست که معنادار هستند این کار را انجام دهند. DNS در واقع کار ترجمه IP به نام دامنه را انجام می‌دهد.
Point – to – Point Protocol (PPP): پروتکل PPP در پروتکل ارتباطی در لایه فیزیکی است و برای انتقال دیتای چند پروتکلی بین دو کامپیوتری که مستقم به هم وصل هستند (point-to-point) استفاده می‌شود. پروتکل مبتنی بر بایت است و در ارتباطات Broadband که لود زیاد و سرعت بالا نیاز دارند پرکاربرد است. چون در لایه دیتا لینک کار می‌کند، دیتا در قالب فریم منتقل می‌شود.
Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP): پروتکل شبکه است که در لایه 7 مدل OSI کار می‌کند و وظیفه تخصیص آدرس IP به صورت دینامیک به هاست های شبکه را به عهده دارد.
